Cùng ngược dòng lịch sử để tìm về nguồn gốc của ngày lễ 8/3 ngày Quốc tế phụ nữ

Ngày 8/3 là dấu mốc quan trọng về lịch sử cuộc đấu tranh vì quyền bình đẳng và hạnh phúc cho phụ nữ trên toàn thế giới. Để mỗi năm có một ngày tràn ngập hoa thì đã có không ít máu và nước mắt của phụ nữ đã đổ xuống trong quá khứ.

          Lịch sử ngày 8/3 bắt đầu từ phong trào nữ công nhân nước Mỹ. Cuối thế kỷ 19, chủ nghĩa tư bản ở Mỹ đã phát triển một cách mạnh mẽ. Nền kỹ nghệ đã thu hút nhiều phụ nữ và trẻ em vào các nhà máy, xí nghiệp. Nhưng bọn chủ tư bản trả lương rất rẻ mạt, giờ giấc làm việc không hạn định cốt sao thu được nhiều sản phẩm cho chúng.

          Căm phẫn trước sự bất công đó, ngày 8 tháng 3 năm 1857, nữ công nhân nước Mỹ đã đứng lên đấu tranh đòi tăng lương, giảm giờ làm. Phong trào bắt đầu từ nữ công nhân ngành dệt và ngành may tại hai thành phố Chi-ca-gô và New York. Mặc dù bị bọn tư bản thẳng tay đàn áp, chị em vẫn đoàn kết chặt chẽ, bền bỉ đấu tranh buộc chúng phải nhượng bộ. Cuộc đấu tranh của nữ công nhân Mỹ đã cổ vũ mạnh mẽ phong trào phụ nữ lao động trên thế giới, đặc biệt phụ nữ ở nước Đức, một nước có kỹ nghệ tiên tiến lúc bấy giờ.

Trong phong trào đấu tranh giai cấp lúc đó đã xuất hiện hai nữ chiến sỹ lỗi lạc, đó là bà Cla-ra Zet-kin (Clara Zetkin – người Đức) và bà Rô-gia Lúc-xăm-bua (người Ba Lan). Nhận thức được sự mạnh mẽ và đông đảo của lực lượng lao động nữ và sự cần thiết phải có tổ chức, phải có lãnh đạo để giành thắng lợi cho phong trào phụ nữ, nên năm 1907 hai bà đã cùng phối hợp với bà Crup-xkai-a (vợ đồng chí Lê-nin) vận động thành lập Ban “Thư ký phụ nữ quốc tế”. Bà Cla-ra Zet-kin được cử làm Bí thư.

Năm 1910, Đại hội phụ nữ quốc tế XHCN họp tại Cô-pen-ha-gen (Thủ đô nước Đan Mạch) đã quyết định lấy ngày 8/3 làm “Ngày Quốc tế Phụ nữ”, ngày đoàn kết đấu tranh của phụ nữ với những khẩu hiệu:

- Ngày làm 8 giờ.

- Việc làm ngang nhau.

- Bảo vệ bà mẹ và trẻ em.

         Từ đó ngày 8/3 trở thành ngày đấu tranh chung của phụ nữ lao động trên toàn thế giới, là biểu dương ý chí đấu tranh của phụ nữ khắp nơi trên thế giới đấu tranh vì độc lập dân tộc, dân chủ, hòa bình và tiến bộ xã hội; vì quyền lợi hạnh phúc của phụ nữ và nhi đồng.

       Trong lịch sử mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, phụ nữ vẫn luôn giữ vị trí quan trọng và có những cống hiến hết sức to lớn, góp phần vào việc xây dựng nên truyền thống vẻ vang của dân tộc, đồng thời cũng tạo nên truyền thống của chính mình. Tám chữ vàng “Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang” chính là sự đúc kết sâu sắc truyền thống tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam. Truyền thống đó vẫn mãi luôn được gắn liền với truyền thống của dân tộc.

Ở Việt Nam ngày 8/3 còn là dịp kỷ niệm cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng – hai vị nữ anh hùng dân tộc đầu tiên đã có công đánh đuổi giặc ngoại xâm, giữ nguyên bờ cõi, giang sơn đất Việt.

Mùa xuân năm 40, Hai Bà Trưng đã phất cờ khởi nghĩa. Lời hịch thiêng liêng “Đền nợ nước, trả thù nhà” đã nhận được sự hưởng ứng của các Lạc hầu, Lạc tướng, của những người yêu nước ở khắp các thị quận và đông đảo lực lượng là phụ nữ tham gia khởi nghĩa: bà Man Thiện (mẹ của Hai Bà Trưng), bà Lê Chân (Hải Phòng), bà Lê Thị Hoa (Thanh Hóa), bà Thánh Thiên (Bắc Giang)… Ý chí kiên cường và lòng yêu nước của Hai Bà đã được đúc kết lại bằng những vần thơ bất hủ:

“Một xin rửa sạch nước thù

Hai xin đem lại nghiệp xưa họ Hùng

Ba kẻo oan ức lòng chồng

Bốn xin vẻn vẹn sở công lênh này”.

Cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng đã lan rộng khắp nơi. Trong một thời gian ngắn, dưới sự lãnh đạo tài tình của Hai Bà, nghĩa quân đã đập tan chính quyền đô hộ. Tên tướng đô hộ là Tô Định

phải cải trang bằng cách cắt tóc, cạo râu tìm đường tẩu thoát về nước. Bà Trưng Trắc được các tướng lĩnh và nhân dân suy tôn làm vua. Bà lên ngôi và lấy niên hiệu là Trưng Nữ Vương; đóng đô ở Mê Linh (huyện Mê Linh – tỉnh Vĩnh Phúc ngày nay).

Năm 42, nhà Hán lại kéo quân sang xâm lược nước ta. Hai Bà lại một lần nữa ra quân, phất cờ khởi nghĩa. Cuộc khởi nghĩa lần này chỉ kéo dài được 2 năm. Do thế và lực của ta và địch chênh lệch quá lớn, Hai Bà đã dũng cảm chiến đấu và hy sinh anh dũng để giữ tròn khí tiết của mình, bảo vệ đất nước, bảo vệ dân tộc. Mặc dù chỉ giành độc lập trong thời gian ngắn nhưng thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng là một bản anh hùng ca bất diệt, thể hiện ý chí độc lập, tự chủ và tinh thần dân tộc cao cả, là minh chứng cho sức mạnh lớn lao, khả năng dồi dào của người phụ nữ Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Chủ nghĩa yêu nước truyền thống của Việt Nam mãi muôn đời lưu danh, khắc ghi công ơn và noi theo gương sáng của các bà, các mẹ, các chị Thái hậu Dương Vân Nga, Nguyên phi Ỷ Lan, Huyền Trân công chúa, Nữ tướng Bùi Thị Xuân, Nguyễn Thị Minh Khai, Võ Thị Sáu, tướng Nguyễn Thị Định, các Mẹ Việt Nam anh hùng mà tiêu biểu là sự hy sinh vô bờ của Mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Thứ,…

Nhiều sự kiện đáng chú ý khác liên quan đến ngày 8/3 như cuộc đấu tranh lớn tại Nga vào ngày 23/2/1917 theo lịch Nga và là ngày 8/3 theo dương lịch, những nữ công nhân các nhà máy ở thủ đô Petrograd (nay là Saint Petersburg) đã xuống đường biểu tình, tuần hành. Hoạt động trên đã nhận được sự ủng hộ của nhiều nhà máy trong thành phố và nhanh chóng biến thành làn sóng không thể kiểm soát đã ồ ạt tấn công khắp các đường phố của Nga. Sự kiện đó sau này được đánh giá là một trong những tác nhân châm ngòi cho Cách mạng Tháng Mười Nga. Ngoài ra, còn rất nhiều cuộc đấu tranh của phụ nữ trên thế giới cũng nổ ra vào tháng 3 lịch sử.

Năm 1975, Liên Hợp Quốc đã lấy ngày 8/3 hàng năm làm “Ngày Quốc tế Phụ nữ”.  Hai năm sau, Liên Hợp Quốc đã thông qua nghị quyết các nước thành viên kỷ niệm 8/3 như là ngày vì quyền bình đẳng, sự tiến bộ của phụ nữ và hòa bình cho thế giới.

Ngày nay, lễ kỷ niệm “Ngày Quốc tế Phụ nữ” thường được tổ chức rất trang trọng: một ngày tràn ngập hoa và những lời chúc tốt đẹp dành cho phụ nữ. Trong 365 ngày trong năm, người phụ nữ có riêng một ngày để được cả xã hội quan tâm, ngợi ca và cả bày tỏ niềm kính trọng. Một ngày để phái mạnh thể hiện tình cảm của mình với những người mà mình yêu quý, “bù đắp” cho những vất vả của những người mẹ tảo tần cho gia đình và xã hội, những người vợ đảm đang, vun vén dựng xây tổ ấm gia đình.

Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phát huy truyền thống tốt đẹp của giới mình, người phụ nữ ngày càng phấn đấu không ngừng rèn luyện, học tập, cống hiến tài năng cũng như trí tuệ cho đất nước và có rất nhiều phụ nữ nổi danh trên tất cả các lĩnh vực như: chính trị, quân sự, kinh tế, ngoại giao, văn hóa,… Họ đã khẳng định được vị trí, sự uy tín, thương hiệu của mình trong cả khu vực và quốc tế để tự hào sánh vai cùng chị em phụ nữ các nước tiên tiến trên thế giới.

Kế thừa và phát huy truyền thống của các thế hệ nữ anh hùng dân tộc, các đồng chí nữ giáo viên, công chức viên chức của Trường THPT Ngô Sĩ Liên không chỉ là người nội trợ trong gia đình mà còn là người lao động kiếm tiền, nhân tố quan trọng góp phần vào sự phát triển của xã hội. Là người gánh vác trách nhiệm sinh nở, cùng nuôi dạy con cái trưởng thành. Họ đang hướng tới hình ảnh thành đạt hơn, đảm đang hơn, tự tin hơn và xinh đẹp hơn.Phụ nữ càng ngày càng có nhiều đóng góp tài năng, trí tuệ, công sức lao động trong nhiều lĩnh vực xã hội và đời sống.

Thực hiện mục tiêu xây dựng người phụ nữ 2 giỏi: “Giỏi việc nước, đảm việc nhà” do Tổng liên đoàn lao động Việt Nam và Công đoàn giáo dục VN phát động. Qua một năm công tác, tập thể nhà trường nói chung, cá nhân chị em phụ nữ nói riêng đã gặt hái được những thành tích đáng kể, nhiều chị em đã đạt danh hiệu "Lao động tiên tiến", Phụ nữ "Giỏi việc trường, đảm việc nhà”.

Với tinh thần Quốc tế Phụ nữ 8/3 và tinh thần khởi nghĩa Hai Bà Trưng quật khởi, phụ nữ Việt Nam nói chung, phụ nữ trường THPT Ngô Sĩ Liên nói riêng sẽ phát huy tinh thần tự chủ, năng động, sáng tạo, khắc phục khó khăn, đoàn kết, đồng thuận, phấn đấu vì mục tiêu bình đẳng của phụ nữ Việt Nam trong quá trình hội nhập và phát triển, góp phần hoàn thành xuất sắc các mục tiêu, nhiệm vụ mà nhà trường đã đề ra trong năm học 2023 – 2024.

Kỷ niệm 114 năm ngày Quốc tế phụ nữ (8/3/1910-8/3/2024) và 1984 năm khởi nghĩa Hai Bà Trưng, thầy và trò  nhà trường  đã có rất nhiều những hành động thiết thực để phụ nữ Việt Nam nói chung, những người phụ nữ mà mình yêu quý nói riêng vẫn luôn không ngừng nỗ lực, sáng tạo và hoàn thành xuất sắc công việc chuyên môn, nghiên cứu, học tập, nâng cao trình độ và nghiệp vụ. Thông qua phong trào thi đua “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”, chị em phụ nữ còn tích cực tham gia các phong trào, cùng các hoạt động xã hội tại cơ quan, thực hiện tốt thiên chức làm vợ, làm mẹ của mình trong việc chăm sóc gia đình, phấn đấu đưa gia đình đạt danh hiệu “gia đình văn hóa” tại nơi mình đang sinh sống.

        Chúc tất cả các mẹ, Chị, cô giáo và chị em chúng ta có thật nhiều niềm vui, hạnh phúc trong ngày lễ đầy ý nghĩa này. 

Người viết bài: Cô Phạm Thị Dung Hạnh - Tổ Xã Hội